Gezonde darmen staan aan de basis van een goede gezondheid. Tijdens mijn consulten toen ik nog een praktijk has, was dit een van de eerste dingen waar we het tijdens de intake over hadden. Heel veel problemen ontstaan vanuit de darmen. Niet alleen de darmklachten zelf, zoals obstipatie, diarree, PDS en een opgeblazen gevoel. Maar ook voor huidklachten, allergieën, eczeem én voor een goede hormonale balans zijn je darmen belangrijk. En hoe het ervoor staat met je darmen, kun je aan je ontlasting goed aflezen.
Je darmen, je tweede brein
Je darmen worden ook wel je tweede brein genoemd. Dat komt omdat er in de darmen neurotransmitters worden aangemaakt. Dat zijn ook een soort hormonen. Die neurotransmitters hebben invloed op hoe jij je mentaal voelt. Denk maar eens aan een spannend moment, je kunt dan letterlijk buikpijn krijgen. Of wanneer je verliefd bent, dan voel je de vlinders in je buik. Dit zegt dus veel over de connectie is er is tussen je lichaam en je emoties. Dit wordt ook wel darm-brein-as genoemd.
Je darmen zijn dus niet alleen maar verantwoordelijk voor de vertering van ons voedsel. Ze spelen ook een belangrijke rol in ons mentaal welzijn.
Microbioom
Alle bacteriën in onze darmen samen noemen we het microbioom. Het bestaat uit triljoenen micro-organismen, waaronder bacteriën, virussen, schimmels en protozoa, die in onze darmen leven. Iedereen van ons draagt een uniek microbeel ‘vingerafdruk’ bij zich. Dit is gevormd door verschillende factoren, zoals geboorte, DNA, omgeving en leefstijl.
Een gezonde microbioom is onder andere belangrijk voor
- Vertering van voedsel.
- Immuunsysteem. Je afweersysteem bevindt zich voor 80% in de darmen plaats. Je darmen helpen om ziekteverwekkers te bestrijden
- Productie en opname van vitamines.
- Mentale welzijn, de darm-brein-as. Een gezonde darmflora heeft invloed op je mentale welzijn.
Ontlasting
Je ontlasting zegt veel over hoe het ervoor staat met je darmflora en dus met jouw gezondheid.
Wat is dan goede ontlasting? Het is belangrijk om dagelijks naar het toilet te gaan voor een grote boodschap. Daarmee scheid je namelijk afvalstoffen uit. Het liefst in de ochtend, zonder stimulatie van koffie. In de ochtend is namelijk volgens de Chinese orgaanklok, de dikke darm actief. Vervolgens is het goed als er een mooie, bruine sigaar of worst ligt, die soepel naar buitenkomt en dat je niet veel hoeft af te vegen. Dat betekent dat je ontlasting niet plakkerig is. Wanneer je ontlasting namelijk plakkerig is gaat er ergens in de vetvertering iets niet helemaal goed.
Hoe zorg je voor gezonde darmen?
- Eet voldoende vezels. Dit zorgt ervoor dat de darmperistaltiek goed blijft en de ontlasting soepel naar buiten kan komen. Vezels haal je NIET uit je volkoren bammetjes. Eén boterham bevat namelijk maar 2 gram vezels, niet echt veel. Vezels haal je wel uit groente, fruit, noten, pitten en zaden en langzame koolhydraten. Eet het liefst > 500 gram groente per dag en 2 stukken fruit.
- Drink voldoende (gefilterd) water. Het verschilt per persoon, maar drink gemiddeld ongeveer 2 liter per dag. Aan je plas kun je zien of je voldoende drinkt. Het moet lichtgeel zijn. Niet zo licht als water, dan ben je over gehydrateerd en verlies je ook mineralen.
- Verminder of vermijd gluten. Van gluten is bekend dat ze de darmwand aantasten. Er ontstaan namelijk kleine ontstekingsreacties in het darmslijmvlies. Probeer eens uit hoe jouw darmen reageren na het eten van gluten. Krijg je een opgeblazen buik? Dan is het slim om gluten even drastisch te verminderen in je eetpatroon. Kies voor glutenvrije granen, zoals boekweit, teff en havermout. Verruil je volkoren tarwebrood voor zuurdesembrood. Door het fermentatieproces gaan er veel gluten verloren.
- Verminder of vermijd tarwe. Ook van tarwe is bekend dat ze niet optimaal zijn voor de darmen. Ze bevatten namelijk bepaalde eiwitten, lectines, welke schade aan de darmen veroorzaken. Spelt is iets vriendelijker voor je darmen, maar bevatten nog wel gluten. Kies anders voor glutenvrije granen.
- Stress is misschien nog wel een van de grootste factoren voor darmproblemen. Stress zorgt ten eerste al voor een mindere aanmaak van maagzuur. Maagzuur is heel belangrijk voor een goede vertering. Ook zorgt cortisol ervoor dat je lichaam niet bezig is met voedsel verteren. Er is namelijk ‘gevaar’. Dit komt nog uit de oertijdAls er stress is moeten we ‘vechten of vluchten’. Je lichaam gaat in standje overleven. Zorg dus voor voldoende ontspanning en een diepe buikademhaling om je zenuwstelsel tot rust te brengen.
